Dział I. Azja, część 1

Temat 1. Azja jako kontynent kontrastów geograficznych

  • wskazuje na mapie umowną granicę między Europą a Azją;
  • odczytuje z mapy współrzędne geograficzne skrajnych punktów Azji;
  • wyjaśnia, czym różni się rozciągłość południkowa od rozciągłości równoleżnikowej;
  • opisuje konsekwencje dużej rozciągłości południkowej i równoleżnikowej Azji;
  • wyjaśnia, co to znaczy, że Azja jest obszarem wielkich kontrastów geograficznych;
  • podaje przykłady obszarów:
    • najwyżej i najniżej położonych;
    • o największej i najmniejszej sumie opadów rocznych;
    • najgęściej i najmniej zaludnionych;
    • o najwyższym i najniższym poziomie rozwoju gospodarczego (na przykładzie PKB na osobę).
  • wyjaśnia zróżnicowanie rozmieszczenia ludności w Azji;
  • podaje przyczyny zróżnicowania gospodarczego państw Azji;
  • proponuje działania zmierzające do ograniczenia ubóstwa w najbiedniejszych krajach Azji.

Temat 2. Pacyficzny pierścień ognia

  • wskazuje na mapie obszar określany jako pacyficzny pierścień ognia;
  • opisuje rozmieszczenie płyt litosfery;
  • wyjaśnia, w jaki sposób dochodzi do powstawania trzęsień ziemi;
  • podaje definicję pojęcia tsunami;
  • wyjaśnić związek między przebiegiem granic płyt litosfery a występowaniem rowów tektonicznych, wulkanów, trzęsień ziemi i tsunami;
  • opisuje prawidłowość w rozmieszczeniu zjawisk sejsmicznych i wulkanicznych w odniesieniu do płyt litosfery;
  • wymienia negatywny wpływ trzęsień ziemi i tsunami na życie człowieka;
  • opisuje sposoby zapobiegania tragicznym skutkom trzęsień ziemi i tsunami;
  • podaje podstawowe zasady zachowania podczas wystąpienia trzęsień ziemi.

Temat 3. Kultura ryżu w klimacie monsunowym

  • opisuje, na podstawie klimatogramu, roczny przebieg temperatury powietrza i opadów w klimacie zwrotnikowym monsunowym;
  • wyjaśnia, czym jest monsun oraz opisuje mechanizm powstawania monsunu letniego i zimowego;
  • wyjaśnia, dlaczego ryż jest podstawą wyżywienia mieszkańców Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej;
  • opisuje zastosowanie ryżu w życiu codziennym mieszkańców Azji Południowo-Wschodniej;
  • wyjaśnia, co oznacza określenie „kultura ryżu” w odniesieniu do obszaru Azji Południowo-Wschodniej;
  • wyjaśnia, dlaczego opóźniający się monsun letni może być przyczyną wystąpienia klęski głodu.

Dział I. Azja, część 2

Temat 1. Japonia

Ignacy z Japonii o Japonii - film (8:47), w którym młody Japończyk, Ignacy pięknym polskim językiem wprowadza widza w świat Japonii

  • opisuje położenie Japonii na mapie;
  • opisuje warunki przyrodnicze Japonii i ocenia, w jaki sposób każdy z nich miał wpływ na rozwój społeczny i gospodarczy Japonii (wpływ pozytywny i negatywny);
    • wyspiarskie położenie;
    • przewaga gór i wyżyn;
    • zagrożenie trzęsieniami ziemi;
    • zagrożenie tajfunami;
  • wymienia podstawowe grupy produktów wytwarzanych w Japonii;
  • uzasadnia, że Japonia jest obecnie jedną z najpotężniejszych i najnowocześniejszych gospodarek świata;
  • opisuje problemy mieszkańców Japonii związane m.in. z pogonią za sukcesem i dążeniem do maksymalizowania wydajności pracy.

Temat 2. Chiny

  • wskazuje na mapie wybrane obiekty geograficzne (Wyżyna Tybetańska, Himalaje, Nizina Chińska, Takla Makan, Wyżyna Lessowa, Pekin, Jangcy, Huang He);
  • opisuje zróżnicowanie rozmieszczenia ludności w Chinach;
  • podaje najważniejsze czynniki rozmieszczenia ludności w Chinach;
  • opisuje historyczne i współczesne problemy demograficzne Chin (zachęcanie do zakładania dużych rodzin, przeludnienie, polityka jednego dziecka, znaczna przewaga liczby mężczyzn nad liczbą kobiet, spadek przyrostu naturalnego);
  • opisuje przyczyny szybkiego rozwoju gospodarczego Chin; 
  • prognozuje zmiany roli i znaczenia Chin w światowej gospodarce i polityce.

Temat 3. Indie

  • opisuje położenie Indii na mapie, wskazuje na mapie wybrane obiekty geograficzne (Nizina Indusu, Bangular, Nizina Gangesu, Himalaje, Kalkuta, Bombaj, Ghaty Zachodnie, Ghaty Wschodnie, Zatoka Bengalska, New Delhi, Morze Arabskie);
  • opisuje zmiany liczby ludności w Indiach i zagrożenia wynikające z przeludnienia;
  • wyjaśnia, co oznacza określenie potencjał ludnościowy Indii;
  • opisuje problem dyskryminacji ludności ze względu na urodzenie (klasy społeczne), pochodzenie (miasto, wieś), płeć, religię;
  • wyjaśnia znaczenie przemysłu nowoczesnych technologii w rozwoju gospodarczym Indii;
  • wskazuje kierunki rozwoju społecznego Indii, które mogą mieć kluczowy wpływ na rozwój gospodarczy w przyszłości.
     

Temat 4. Bliski Wschód

  • określa położenie Bliskiego Wschodu i wskazuje ten region na mapie świata;
  • podaje nazwy kilku krajów leżących na Bliskim Wschodzie;
  • wymienia cechy Bliskiego Wschodu, które wyróżniają ten region (np. zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego, religia, klimat);
  • podaje przykład konfliktów toczących się na Bliskim Wschodzie (Izrael - Palestyna, szyici - sunnici);
  • wyjaśnia przyczyny tych konfliktów i ocenia ich skutki;
  • wyjaśnia znaczenie wydobycia i eksportu ropy naftowej i gazu ziemnego dla krajów bliskowschodnich;
  • charakteryzuje kulturę Bliskiego Wschodu uwzględniając zróżnicowanie religijne w regionie.

Dział III. Afryka, część 1

Temat 1. Położenie Afryki i strefy klimatyczno-roślinno-glebowe

  • opisuje położenie geograficzne Afryki (m.in. względem równika, południka 0);
  • wskazuje na mapie wybrane obiekty geograficzne:
    • kotliny (Konga, Czadu, Nilu Białego);
    • niziny (Senegalu, Mozambicka);
    • wyżyny (Abisyńska, Wschodnioazjatycka);
    • góry (Atlas, Smocze);
    • pustynie (Sahara, Namib, Libijska);
    • morza (Czerwone, Śródziemne);
    • oceany (Atlantycki, Indyjski);
    • wyspa (Madagaskar);
    • półwysep (Somalijski).
  • opisuje cyrkulację atmosferyczną w strefie międzyzwrotnikowej (miejsce powstawania niżów i wyżów barycznych, występowanie opadów zenitalnych, kierunek pasatów);
  • opisuje strefy klimatyczno-roślinno-glebowe w Afryce;
  • opisuje (na podstawie klimatogramu) roczny przebieg temperatury powietrza i opadów w poszczególnych strefach klimatycznych.

Temat 2. Gospodarowanie w strefie Sahelu

  • wyjaśnia znaczenie terminów: Sahel, nomadowie, pustynnienie;
  • wskazuje na mapie region Sahelu i określa warunki przyrodnicze charakterystyczne dla tego regionu;
  • opisuje sposoby tradycyjnego gospodarowania w strefie Sahelu;
  • omawia przyczyny pustynnienia i wskazuje sposoby zapobiegania temu procesowi.

Temat 3. Problemy wyżywienia w Afryce

  • wyjaśnia, czym jest niedożywienie, głód, głód utajony;
  • wymienia przyczyny niedożywienia i głodu w krajach afrykańskich;
  • opisuje skutki niedożywienia i głodu;
  • opisuje sposoby pomocy krajom zagrożonym głodem i niedożywieniem;
  • wyjaśnia, czy różni się pomoc doraźna od długofalowej.

Dział IV. Afryka, część 2

Temat 1. Przemiany rolnictwa w Afryce - usunięty

Temat 2. Turystyka w Kenii

  • cele lekcji dostępne wkrótce

Temat 3. Elementy nowoczesnej gospodarki w Maroku i Rwandzie

  • cele lekcji dostępne wkrótce

Dział V. Ameryka Północna

Temat 1. Tornada i cyklony tropikalne w Stanach Zjednoczonych

  • cele lekcji dostępne wkrótce

Temat 2. Produkcja i gospodarowanie żywnością w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych - usunięty

Temat 3. Rola Stanów Zjednoczonych w światowej gospodarce

  • cele lekcji dostępne wkrótce

Dział VI. Ameryka Południowa

Temat 1. Środowisko przyrodnicze Ameryki Południowej i problemy zagospodarowania Amazonii

  • cele lekcji dostępne wkrótce

Temat 2. Sytuacja rdzennej ludności w Ameryce Południowej

  • cele lekcji dostępne wkrótce

Temat 3. Dzielnice biedy w miastach Ameryki Południowej

  • cele lekcji dostępne wkrótce

Dział VII. Australia i Oceania oraz obszary okołobiegunowe

Temat 1. Środowisko przyrodnicze Australii i Oceanii

„Australia i Oceania" - film (25:04) do lekcji o najmniejszym kontynencie świata

Temat 2. Ludność i gospodarka Australii

  • cele lekcji dostępne wkrótce

Temat 3. Antarktyda

  • cele lekcji dostępne wkrótce