Cele lekcji / Zagadnienia do sprawdzianu.
Uczeń:

Dział I
Położenie geograficzne i środowisko przyrodnicze Polski

Temat 5. Klimat Polski

• Wymienia czynniki kształtujące klimat Polski.
• Podaje nazwy mas powietrza napływające nad Polskę i opisuje, jakie zmiany wywołuje napływ określonych mas powietrza (polarne morskie, polarne kontynentalne, zwrotnikowe, arktyczne).
• Wyjaśnia, jak powstają fronty atmosferyczne (front ciepły i front chłodny).
• Opisuje zmiany pogody wynikające z przemieszczania się frontów atmosferycznych.
• Wymienia 6 termicznych pór roku.

Temat 6. Zróżnicowanie warunków klimatycznych w Polsce

• Omawia na podstawie map tematycznych zróżnicowanie temperatury powietrza i rocznych sum opadów w Polsce (mapy zamieszczone w podręczniku);
• Wyjaśnia, co to jest roczna amplituda temperatur powietrza. Oblicza roczną amplitudę temperatur powietrza na podstawie danych w tabeli lub na wykresie.
• Opisuje, czym charakteryzuje się klimat górski. 
• Wyjaśnia, jak powstaje wiatr halny. 
• Podaje przykłady wpływu warunków klimatycznych na działalność człowieka (np. rolnictwo, transport, turystyka itp.).

Temat 7. Sieć rzeczna Polski

• Wyjaśnia, co oznaczają terminy: rzeka główna, dopływ, system rzeczny, dorzecze, zlewisko, dział wodny. 
• Wskauje na mapie konturowej wybrane rzeki Polski (Wisła, Odra, Wieprz, Słupia, Parsęta, Wda, Dunajec, Biebrza, Bóbr, Narew, San, Bug, Łyna, Warta, Pilica, Bzura, Nysa Łużycka, Nysa Kłodzka, Noteć).
• Wyjaśnia, dlaczego wezbrania w rzekach w Polsce występują głównie wiosną i latem. 

Temat 8. Polskie lasy

• Wymienia funkcje przyrodnicze i gospodarcze lasów w Polsce. 
• Charakteryzuje (warunki występowania, gatunki drzew) wybrane typy lasów w Polsce (bory sosnowe, buczyny, łegi, olsy, grądy).
• Wskazuje na mapie wybrane kompleksy leśne (Bory Tucholskie, Puszcza Białowieska, Puszcza Kampinoska, Puszcza Świętokrzyska).

Temat 9. Gleby Polski

• Wyjaśnia, jaki wpływ na powstanie gleby mają poszczególne czynniki glebotwórcze (klimat, skała macierzysta, wody powierzchniowe i podziemne, rzeźba terenu, szata roślinna, działalność człowieka). 
• Wymienia gleby strefowe (brunatne i płowe, bielicowe, czarnoziemy) i astrefowe (bagienne, mady, rędziny, czarne ziemie). 
• Wyjaśnia, co to jest żyzność gleby oraz jaki jest związek żyzności gleby z zawartością próchnicy.

Temat 10. Morze Bałtyckie

• Wymienia źródła zanieczyszczeń Morza Bałtyckiego.

Temat 11. Stan środowiska

• ...

Temat Ochrona przyrody

• ...

Dział II
Mieszkańcy Polski

Temat 14. Ludność Polski na tle Europy i świata

• Wyjaśnia znaczenie terminów: przyrost naturalny, saldo migracji, przyrost rzeczywisty, współczynnik przyrostu naturalnego, współczynnik salda migracji, współczynnik przyrostu rzeczywistego;
• Wymienia przyczyny wzrostu liczby ludności świata;
• Wyjaśnia, na czym polega eksplozja demograficzna.

Temat 15. Rozmieszczenie ludności Polski

• Wymienia czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze wpływające na rozmieszczenie ludności (uwarunkowania osadnictwa);
• Wyjaśnia znaczenie terminu gęstość zaludnienia;
• Wskazuje na mapie województwa o największej i najmniejszej gęstości zaludnienia.

Temat 16. Rozwój ludności w Polsce i Europie

• Omawia, na podstawie wykresu, zmiany przyrostu naturalnego w Polsce po II wojnie światowej;
• Wyjaśnia, co to jest wyż kompensacyjny. Kiedy w Polsce wystąpiło to zjawisko? Jakie były tego przyczyny?
• Wyjaśnia przyczyny powstawia wyżów i niżów demograficznych w Polsce w drugiej połowie XX wieku;

Temat 17. Struktura płci i wieku mieszkańców Polski

• Odczytuje dane z wykresu przedstawiającego strukturę wieku i płci mieszkańców Polski (podręcznik str. 96);
• Wyjaśnia, co to jest współczynnik feminizacji;
• Wymienia skutki starzenia się polskiego społeczeństwa;
• Wymienia działania, jakie mogą podejmować władze państwa, aby zapobiegać starzeniu się społeczeństwa.

Temat 18. Zróżnicowanie społeczne ludności Polski i Europy

• Wyjaśnia, co to znaczy, że Polska jest krajem jednolitym pod względem narodowościowym;
• Wymienia najliczniejsze mniejszości narodowe w Polsce;
• Opisuje strukturę wyznaniową w Polsce;
• Charakteryzuje mniejszości etniczne (Romowie, Łemkowie) i grupy etniczne (Ślązacy, Kaszubi).

Temat 19. Praca i bezrobocie

• Wymienia korzyści, jakie daje praca (z punktu widzenia pracownika oraz gospodarki kraju);
• Opisuje skutki bezrobocia;
• Wymienia działania, jakie mogą podejmować władze państwa, aby rozwiązać problem bezrobocia. 

Temat 20. Migracje w Polsce i w Europie

• Wyjaśnia znaczenie terminów: migracja, emigracja, imigracja, migracja zewnętrzna, migracja wewnętrzna, saldo migracji;
• Opisuje ruchy migracyjne po II wojnie światowej;
• Podaje kierunki przyczyny współczesnych migracji Polaków;
• Wymienia pozytywne i negatywne skutki migracji zagranicznych Polaków.

Temat 21. Urbanizacja Polski na tle Europy

• Wyjaśnia znaczenie terminów: urbanizacja, współczynnik urbanizacji;
• Podaje przykłady krajów europejskich, który współczynnik urbanizacji jest wyższy niż w Polsce;
• Podaje przykłady krajów europejskich, który współczynnik urbanizacji jest niższy niż w Polsce;
• Wyjaśnia, czym różni się aglomeracja monocentryczna od aglomeracji policentrycznej (konurbacji). Podaje przykłady z Polski i ze świata. 
• Podaje przyczyny spadku liczby ludności miast w Polsce obserwowanego w ciągu ostatnich lat.

Temat 22. Polskie miasta

• Wskazuje na mapie wybrane miasta Polski (stolice województw);
• Opisuje (na wybranym przykładzie) przyczyny rozwoju miast w Polsce.

Temat 24. Gospodarka narodowa

• Omówia podział gospodarki na III sektory. Wyjaśnia,czym się zajmuje każdy sektor;
• Wymienia zawody przypisane do każdego sektora gospodarki narodowej; 
• Wyjaśnia, co to jest produkt krajowy brutto (PKB);
• Omawia PKB na 1 mieszkańca jako wskaźnik poziomu rozwoju gospodarczego;
• Wyjaśnia, czym jest globalizacja. Podaje przejawy globalizacji (np. sieci sklepów Lidl, restauracji Mc Donald...).

Temat 25. Funkcje rolnictwa i czynniki przyrodnicze jego rozwoju

• Omawia funkcje gospodarcze, społeczne i przestrzenne rolnictwa;
• Wymienia przyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa w Polsce i opisuje każdy z nich;
• Wyjaśnia znaczenie terminu okres wegetacyjny. 

Temat 26. Czynniki pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa

• Wymienia pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa w Polsce;
• Opisuje wpływ każdego z czynników na rozwój rolnictwa. 

Temat 27. Uprawa roślin i chów zwierząt

• Opisuje podział gruntów w Polsce oraz podział użytków rolnych;
• Opisuje wymagania klimatyczne i glebowe wybranych roślin uprawnych (b. duże: pszenica, buraki cukrowe, rzepak oraz małe wymagania: żyto, owies, ziemniaki);
• Wymienia zastosowanie wybranych roślin uprawnych (podr. Str. 148-149);
• Wymienia zwierzęta hodowane w Polsce (bydło, trzoda chlewna, owce, kozy, drób, konie);
• Wymienia korzyści z chowu i hodowli tych zwierząt.

Temat 28. Gospodarka morska

• Podaje przykłady działalności w ramach gospodarki morskiej zaliczanej do wszystkich trzech sektorów gospodarki;
• Wskazuje na mapie najważniejsze porty morskie (Gdańsk, Gdynia, Świnoujście, Szczecin);
• Opisuje znaczenie gospodarki morskiej dla mieszkańców i gospodarki kraju;
• Omawia znaczenie budowy gazoportu w Świnoujściu